week 41-2025: (door Mat)
‘Vanuit de zijbeuk’ is de vaste column op de zaterdag, die afwisselend wordt ingevuld door kapelaan Roger en Mat. Ze geven zo hun eigen kijk op persoonlijke ervaringen en gebeurtenissen in ons dorp, binnen de kerk of in ‘de grote wereld’. De ene keer ernstig, dan puntig en uitdagend en een volgende keer met een grote knipoog.
Het recht om te demonstreren brengt ook plichten met zich
Vooraf wil ik vaststellen, dat ik het recht om te demonstreren een groot goed vind. Het is een van de kenmerken van een democratische samenleving. Zozeer zelfs, dat het tot onze grondrechten behoort! Zelf heb ik in mijn vakbondsloopbaan aardig wat demonstraties mee mogen organiseren. Toch werd dat recht vroeger heel anders ingevuld dan de laatste jaren. Destijds werden vooraf altijd heldere afspraken met gemeente en politie gemaakt. Afspraken, waaraan zowel zij als wij zich hielden. Op de dag van de demonstratie/manifestatie onderhielden partijen een intensief contact met elkaar. En bij elke demonstratie zorgde je als organisator voor een eigen ordedienst. Politie bleef zoveel mogelijk op de achtergrond.
Van dat soort ‘bindende afspraken’ lijkt tegenwoordig in steeds meer gevallen geen sprake meer. In coronatijd sloegen betogers de zaken in winkelstraten kort en klein. Boeren blokkeerden een paar jaar geleden met tractoren de snelwegen voor alle verkeer en milieuactivisten kleven zich regelmatig op diezelfde snelwegen vast, zodat niemand meer door kan. Zo wordt demonstraties steeds vaker een splijtzwam tussen voor- en tegenstanders en daarmee ook in de samenleving. Wij gingen er vroeger prat op, dat een demonstratie zonder problemen verliep; tegenwoordig zijn organisatoren er vaak juist op gericht, de boel zoveel mogelijk te ontregelen.
Helemáál nieuw is dat ongure elementen een demonstratie gaan kapen, zoals onlangs gebeurde met een toch al enigszins beladen demonstratie tegen het asielbeleid. Onder de dekmantel van de demonstratie gingen ultra rechtse elementen de strijd aan met de politie. Staken politieauto’s in brand, brachten grote vernielingen aan in de Haagse binnenstad en probeerden zelfs het Binnenhof te bestormen. Het leek er op dat ze de bestorming van het Capitool van enkele jaren geleden als voorbeeld voor ogen hadden.
Ik zei al, dat ik het demonstratierecht een groot goed vind. Maar met al die steeds terugkerende uitwassen, zou ik er een sterke voorstander van zijn, dat harde voorwaarden worden gesteld aan de organisatoren van demonstraties en dat binnen een bepaalde straal geen tegendemonstratie zijn toegestaan. En wat is er op tegen om – net als vroeger – de organisator te verplichten zorg te dragen voor een eigen ordedienst. Raddraaiers, die een vreedzame demonstratie verstoren of kapen dienen hard aangepakt te worden en op hun dient aangebrachte schade verhaald te worden.
Mat