‘Vanuit de zijbeuk’

week 47-2022: (door Roger)

‘Vanuit de zijbeuk’ is de vaste column op de zaterdag, die afwisselend wordt ingevuld door kapelaan Roger en Mat. Ze geven zo hun eigen kijk op persoonlijke ervaringen en gebeurtenissen in ons dorp, binnen de kerk of in ‘de grote wereld’. De ene keer ernstig, dan puntig en uitdagend en een volgende keer met een grote knipoog.

In goede harmonie

Muziek kan diep ontroeren en tot in de ziel raken. Het lijkt me daarom boffen voor een heilige, wanneer je tot patroon van zang en muziek wordt uitgeroepen. Sint Caecilia geniet die eer sinds de middeleeuwen.

De naam Caecilia heeft voor mij zelf, al een feestelijke klank. Maar dat komt waarschijnlijk ook  omdat ik door de tijd heen, van kindsaf, vaker genoten heb van vertrouwde muziek gezelschappen die haar naam dragen. Die waren er in Zuid-Limburg bij serieuze aangelegenheden, maar ook  altijd als er wat te feesten was. Bijvoorbeeld bij een intocht, van Sint Nicolaas.

Alleen al bij de Federatie van Katholieke Muziekbonden zijn 85 aangesloten met de titel Sint Cecilia (al dan niet met a voor de e), waarvan 42 bij de Limburgse Bond. En dan hebben we het nog niet eens over de Caecilia-koren.

Opmerkelijk dat je er met name in Zuid-Limburg over struikelt. Je zou denken, als de ene harmonie of koor zich zo noemt, dan zal een muziekgezelschap in een naburig dorp wel een andere heilige kiezen. Maar nee hoor, die willen naar hetzelfde genoemd worden. Dus vind je ze in Hoensbroek én Wijnandsrade; in Heer én Amby.

De meeste ontstonden rond het midden van de 19^de eeuw. Dat had met de economie te maken. In periodes dat het economisch goed ging, zoals rond 1850, toen de graanprijzen zakten of eind van die eeuw toen de kunstmest beschikbaar kwam, richtten de notabelen muziekgezelschappen op voor het opluisteren van feesten en ‘ter verheffing van het  volk’. Als een pastoor het initiatief nam, werd het meestal Sint Caecilia, was het een burgemeester of ander vooraanstaand ondernemer, of samen, dan werd het bijvoorbeeld praktisch Eendracht of Volharding, of nog prozaïscher Ons Genoegen of Kunst na Arbeid. Een Caeciliafeest vieren ze in Limburg in goede harmonie bijna allemaal.

Overigens had de romeinse Cécile tot in die 19^de eeuw ook nog eens ‘interne’ concurrentie. Er was nog de H. Arnoldus, van het Duitse Arnoldsweiler in de dichtbije Eifel, die had eveneens iets met muziek te maken.Uiteindelijk werd het voor deze troubadour een ‘zwanenzang’.

Maar ook, voor de echte Caecilia zelf: Over haar bestaat de legende dat ze de bruidsmuziek al hoorde, toen ze haar beoogde echtgenoot in het oor fluisterde dat ze toch liever bruid van Christus wilde zijn. Haar grafmonument is in de volkskerk van Trastevere ; dat betekent ‘over (trans-) de Tiber’. In deze wijk van Rome, werd Willibrordus ooit tot bisschop gewijd.

Maar da’s weer een ander verhaal, waar muziek in zit…

Roger.